Het gaat goed met Vietnam; in 2017 groeide het bruto binnenlands product van het 96 miljoen inwoners tellende lande met 6,8%. Hiermee kende de Vietnamese economie de snelste groei in de afgelopen tien jaar. Als gevolg van de snelgroeiende middenklasse en de toenemende vraag naar hoogwaardig, lokaal en veilig geproduceerde producten, biedt de Vietnamese land- en tuinbouwsector een goed investeringsklimaat. Loonstijgingen en gebrek aan kennis zorgen echter voor de nodige uitdagingen.
Agrofood ontwikkeling
Verschillende Vietnamese investeerders tonen interesse om hun kapitaal te injecteren in de oplevende binnenlandse land- en tuinbouwsector. Er is veel vraag naar agrarische producten en sommige grote industriële zwaargewichten zien kans om te investeren in de tuinbouwketen. Deze ontwikkelingen gaan ook gepaard met de nodige inbreng afkomstig van Vietnam’s exportpartners. Hoewel de Vietnamese overheid Nederland heeft aangewezen als preferred partner voor agrofood ontwikkeling, zijn ook veel Japanse en Koreaanse partners betrokken bij projecten. Deze landen zijn geïnteresseerd in het export potentieel van Vietnam en realiseren dat een verdere technologische ontwikkeling van de Vietnamese tuinbouwsector noodzakelijk is.
Groentetuin van Azië
Jan Hoogewoning, Business Development Manager Zuidoost Azië bij Ridder, volgt de ontwikkelingen in Vietnam op de voet. Hij merkt dat er nog veel kennis en ondersteuning nodig is om de lokale tuinbouwsector op gang te helpen. “Vietnam, en met name de hoger gelegen zuidelijke regio rondom Da Lat, heeft alles in zich om het belangrijkste tuinbouwgebied van Zuidoost Azië worden. Er heerst een gunstig klimaat voor kasteelt en er is sprake van een stijgende vraag naar veilig en jaarrond geteelde producten. Echter zijn veel kwekers nog niet in staat om een kwalitatief, uniform en voedselveilig product te telen. Ze beschikken niet over de juiste technologische middelen, en het ontbeert ze vaak aan de kennis en inzicht om hierin te investeren. Vaak weet men niet wat er allemaal mogelijk is.”
“Deze regio heeft alles in zich om het belangrijkste tuinbouwgebied van Zuidoost Azië worden”
Opkomst van restaurantketens
Hoogewoning legt uit dat dergelijke investeringen wel eenvoudig gerechtvaardigd kunnen worden. “Fastfoodketens zoals McDonalds, Burger King en Pizza Hut zijn bezig aan een opmars in Vietnam en hebben behoefte aan uniforme aanvoer van ingrediënten. Ook is er een groeiende markt voor vers en is er een snelgroeiende behoefte aan gezonde en pure producten. De lokale supermarkten zijn op zoek naar een consistente toestroom van voedselveilige en kwalitatieve producten. Daarnaast zijn er ook nog de gunstige afzetmogelijkheden voor sierteeltproducten richting Japan en Korea. Investeringen in de juiste technische oplossingen om deze producten te kweken kunnen dus wél relatief eenvoudig worden terugverdiend.
Bottleneck
Volgens Hoogewoning is de stijgende vraag naar voedsel tegelijkertijd ook een bottleneck voor professionalisering; traditionele Vietnamese kwekers zijn gewend om een investering binnen drie jaar terug te verdienen. Er wordt gekweekt in relatief eenvoudige, slechte kwaliteit kassen met geen tot weinig automatisering, weinig luchtcirculatie en slechte kwaliteit substraat. De kwaliteit die geoogst wordt is niet goed en kan beter, net als de productie per m2, maar er is wel degelijk een markt voor. Kwekers voelen er dan ook weinig voor om te investeren in materialen of systemen waarmee een beter product gekweekt kan worden. Er is geen noodzaak omdat velen toch redelijk geld verdienen, is een veel gehoord antwoord uit de markt.
Langetermijnvisie
“Investeerders zien dat gelukkig anders”, aldus Hoogewoning. “Zij kijken met een langetermijnvisie naar deze ontwikkelingen en realiseren zich dat de huidige Vietnamese tuinbouw veel potentieel biedt, maar niet altijd toekomstbestendig is. Ze zijn zich bijvoorbeeld veel meer bewust van de stijgende arbeidskosten, de lonen in Vietnam stijgen namelijk gemiddeld met zo’n 13% per jaar. Ze begrijpen dat er een automatiseringsslag gemaakt moet worden. Daarnaast zien ze ook dat kwaliteit veel betere prijzen oplevert in de handel.”
“Tuinders merken dat het veel beter is om het gewas gecontroleerd te beschermen tegen straling”
Scherming
Als voorbeeld vertelt Hoogewoning over enkele projecten waar tuinders zijn geholpen met zonwerende en diffuse schermdoeken van Ridder. “Het leeuwendeel van de plastic kassen in Vietnam heeft geen scherminstallatie; tuinders zien het nut er niet van in omdat het meeste licht sowieso al wordt weg-geschermd door een dikke laag stof of algen op het kasdek. Echter. de kwaliteit van het licht in de kas is hierdoor echter wel heel erg slecht doordat bepaalde lichtsprectra niet volledig benut worden. Als gevolg van de slechte lichtdistributie en de inconsistentie krijgt het gewas stress en loopt de kwaliteit en productie achteruit. We hebben tuinders weten te overtuigen van het belang en effect van een scherminstallatie met het open diffuse RLD schermdoek; ze zien in dat het klimaat en het licht in de kas veel beter te controleren is, en de productie en kwaliteit geoptimaliseerd kan worden. Hetzelfde geld voor het zonwerende RSS schermdoek; tuinders merken dat het veel beter is om het gewas gecontroleerd te beschermen tegen straling. Het biedt de gewenste grip op productie en kwaliteit.”
Volgens Hoogewoning is het effect van de scherminstallaties ook op een andere manier terug te zien: “Het val ons duidelijk op dat kwekers die RLD en RSS schermdoeken gebruiken, eerder uitbreiden naar een groter kasoppervlak, dan kwekers die niet investeren in schermdoekinstallaties. Vanzelfsprekend installeren ze direct onze schermdoeken in deze uitbreiding.”
“Vanwege gebrek aan kennis wordt het volle potentieel van deze oplossingen vaak niet benut”
Automatisering
Een andere belangrijke ontwikkeling is de toenemende interesse in het automatiseren van processen. “Automatische watergift en klimaatcontrole is redelijk gangbaar, maar vanwege gebrek aan kennis wordt het volle potentieel van deze oplossingen vaak niet benut. We zien dat eenvoudige en laagdrempelige oplossingen zoals onze Ridder FertiMix-Go! irrigatiesystemen en de HortiMaX-Go! klimaatcomputers beter aansluiten op de behoefte en lokale kennisniveau.” Hoogewoning vertelt: “Laatst was ik in gesprek met een kweker die tijdens een vergadering een telefoontje kreeg en een lucratieve order voor een paar ton tomaten ontving. Echter de levering zou over 1 maand zijn en de groei cyclus van de tomaten zouden direct gestuurd moeten worden om hieraan te voldoen. De kweker verexcuseerde zich 2 minuten en opende de HortiMaX Go! app op zijn smartphone en ging gelijk diverse instellingen in de watergift en schermdoekinstallatie wijzigen om de groeicyclus te beïnvloeden. Gevolg was dat de kweker in staat was hogere prijzen te ontvangen.”
Nieuwe generatie
In Vietnam is momenteel een jonge generatie op komst die veel interesse toont in computergestuurd telen. Landbouw is dus een populaire sector. “Dit biedt kansen voor de verdere integratie van onze oplossingen. Waar voorheen de kweker nog voor 95% in de kas was te vinden, zijn er nu steeds meer ascpecten waar men aandacht aan moet besteden. Verpakkingen, cold-storage, labor-management, vragen steeds meer tijd. De huidge kweker is veel meer allround manager geworden en alleen met de juiste tools zal deze kweker succusvol blijven. ”
